THỰC PHẨM BỔ SUNG CẦN ĐĂNG KÝ BẢN CÔNG BỐ SẢN PHẨM THAY VÌ TỰ CÔNG BỐ: SỰ THAY ĐỔI LỚN SAU HÀNG LOẠT SAI PHẠM
Trong nhiều năm trở lại đây, thực phẩm bổ sung (TPBS) – từ vitamin, collagen đến các sản phẩm hỗ trợ sức khỏe được xem là một trong những nhóm hàng hóa phát triển nhanh và “nóng” trên thị trường Việt Nam. Bên cạnh việc thể hiện được nhu cầu quan tâm đến sức khỏe của con người, thì song song với đó là hàng loạt vụ việc gây bức xúc: Một số doanh nghiệp chưa tìm hiểu đầy đủ quy trình công bố sản phẩm, dẫn đến tình trạng tự công bố sai thành phần, chất lượng kém, quảng cáo sai sự thật, thậm chí có sản phẩm chứa thành phần tiềm ẩn nguy hại cho sức khỏe.
Đứng trước thực trạng trên, Bộ Y tế đang đề xuất trong dự thảo Nghị định sửa đổi Nghị định số 15/2018/NĐ-CP như sau: nhóm Thực phẩm bổ sung sẽ không còn được “tự công bố” nữa, thay vào đó sẽ phải “đăng ký bản công bố sản phẩm” với cơ quan Nhà nước trước khi đưa ra lưu thông thị trường.
Chi tiết sự thay đổi trên sẽ được giải đáp ngay tại bài viết hôm nay của LTT & Lawyers!
1. “Vén màn” sự thật về thực trạng Thực phẩm bổ sung gian lận
Hơn nửa đầu năm nay, người tiêu dùng có lẽ đã phải trải qua những cảm xúc hoang mang, lo lắng cho chính sức khỏe của bản thân và gia đình khi lần lượt chứng kiến cơ quan chức năng “bóc tách” những hành động tinh vi, nguy hiểm từ cá nhân, tổ chức kinh doanh hàng giả. Tình trạng sản xuất, kinh doanh thuốc, thực phẩm chức năng giả, sữa giả, mỹ phẩm kém chất lượng rầm rộ lên với những phi vụ quy mô lớn được phát hiện tại nhiều địa phương ở các tỉnh thành trên cả nước.
Đặc biệt, đối với Thực phẩm bổ sung – loại thực phẩm không cần phải có sự thẩm định và cấp phép theo Nghị định 15/2018/NĐ-CP mà chỉ cần “Tự công bố, tự chịu trách nhiệm” cho thực phẩm trước khi lưu hành nên sai phạm xuất phát chủ yếu từ cơ chế Tự công bố này. Doanh nghiệp được phép tự chịu trách nhiệm về chất lượng và an toàn sản phẩm, trong khi hoạt động hậu kiểm từ cơ quan quản lý nhà nước vẫn còn nhiều hạn chế. Điều này tạo kẽ hở để nhiều thực phẩm đưa ra thị trường với thông tin không đúng bản chất, quảng cáo sai sự thật hoặc phóng đại công dụng, gây rủi ro cho sức khỏe người tiêu dùng.
2. Hành động của Nhà nước: Dự kiến thay đổi từ “Tự công bố” đến xét duyệt hồ sơ “Đăng ký bản công bố”
Trước những sai phạm nghiêm trọng trên, việc Nhà nước quay về “điểm” kiểm soát chặt chẽ bước đầu tiên của thực phẩm phải Đăng ký bản công bố với cơ quan Nhà nước có thẩm quyền cấp phép trước khi đưa ra lưu thông trên thị trường. Cơ chế này không chỉ giúp sàng lọc, ngăn chặn các sản phẩm không đạt tiêu chuẩn ngay từ đầu, mà còn tạo sức ép buộc doanh nghiệp phải nghiêm túc hơn trong khâu nghiên cứu, sản xuất và ghi nhãn sản phẩm. Đồng thời, đây cũng là cơ sở để tăng cường tính minh bạch, bảo đảm quyền lợi và sức khỏe của người tiêu dùng, thay vì hoàn toàn phó mặc cho cơ chế Tự công bố và hậu kiểm như hiện nay
Theo đó, Bộ Y tế đã đề xuất Dự thảo Nghị định sửa đổi Nghị định số 15/2018/NĐ-CP về việc thực phẩm bổ sung phải đăng ký bản công bố sản phẩm. Cụ thể, khoản 5 của Dự thảo mới đã sửa đổi Điều 6 của Nghị định số 15/2018/NĐ-CP như sau:
“Đối với Thực phẩm bảo vệ sức khỏe, thực phẩm dinh dưỡng y học, thực phẩm dùng cho chế độ ăn đặc biệt, thực phẩm bổ sung; Sản phẩm dinh dưỡng dùng cho trẻ đến 36 tháng tuổi thì thực hiện thủ tục đăng ký bản công bố sản phẩm thực phẩm”
Lưu ý: Doanh nghiệp chịu trách nhiệm đưa sản phẩm ra thị trường phải hoàn toàn chịu trách nhiệm về tính pháp lý của hồ sơ công bố và chất lượng, an toàn thực phẩm đối với sản phẩm đã công bố. Đồng thời, chỉ được đưa sản phẩm vào sản xuất, kinh doanh khi đã được cấp Giấy tiếp nhận đăng ký bản công bố sản phẩm.
3. Quy trình, thủ tục đăng ký bản công bố sản phẩm đối với “TPBS” (theo dự thảo)
Theo quy định tại khoản 8 của Dự thảo mới (sửa đổi khoản 1, 2, 3, 4 Điều 8 Nghị định số 15/2018/NĐ-CP):
a. Phương thức nộp
Doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh thực phẩm bổ sung sẽ nộp hồ sơ đăng ký bản công bố sản phẩm qua 03 phương thức sau:
- Hệ thống dịch vụ công trực tuyến
- Dịch vụ bưu chính
- Nộp trực tiếp đến cơ quan tiếp nhận hồ sơ là Cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền do Ủy ban nhân dân cấp tỉnh chỉ định
Lưu ý: Trong trường hợp doanh nghiệp có từ 02 cơ sở sản xuất trở lên cùng sản xuất một sản phẩm thì chỉ làm thủ tục đăng ký bản công bố sản phẩm tại một cơ quan quản lý nhà nước ở địa phương có cơ sở sản xuất do doanh nghiệp lựa chọn (trừ những sản phẩm đăng ký tại Bộ Y tế) và phải đăng ký tại cơ quan đã lựa chọn ở những lần đăng ký tiếp theo.
b. Thời hạn giải quyết hồ sơ
Cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền do Ủy ban nhân dân cấp tỉnh chỉ định sẽ có thời hạn 90 ngày để thẩm định hồ sơ và cấp Giấy tiếp nhận đăng ký bản công bố sản phẩm, kể từ thời điểm nhận đủ hồ sơ đăng ký.
Lưu ý:
- Trong trường hợp không đồng ý với hồ sơ công bố sản phẩm là TPBS hoặc yêu cầu sửa đổi, bổ sung thì cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền sẽ có văn bản nêu rõ lý do và căn cứ pháp lý, căn cứ chuyên môn của việc yêu cầu;
- Doanh nghiệp sẽ có thời hạn 60 ngày để hoàn thiện và nộp lại hồ sơ sửa đổi, bổ sung, kể từ ngày nhận được văn bản yêu cầu của cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền. Nếu quá thời hạn sửa đổi, bổ sung, hồ sơ không còn giá trị. Đặc biệt, doanh nghiệp chỉ được sửa đổi, bổ sung 01 lần.
4. Lợi ích của sự thay đổi lớn về quy trình công bố sản phẩm là TPBS
Có thể nói việc đưa “TPBS” vào danh sách thực phẩm cần đăng ký bản công bố sản phẩm sẽ mang lại nhiều giá trị mang tính ổn định, bền vững cho nhiều đối tượng, cụ thể:
a. Đối với Nhà nước
Kiểm soát việc phối hợp thành phần, các chỉ tiêu an toàn và chất lượng của các sản phẩm, tính năng, công dụng sản phẩm từ bước nghiên cứu phát triển sản phẩm đến khi đăng ký rồi lưu thông trên thị trường. Đồng thời, ngăn chặn tình trạng thông tin sai lệch đưa đến người dùng.
b. Đối với doanh nghiệp
Cơ hội để các cá nhân/doanh nghiệp nhìn nhận lại hoạt động kinh doanh của mình. Đồng thời, nhận thức việc tuân thủ quy trình công bố đúng quy định không chỉ là nghĩa vụ mà còn là cách để xây dựng thương hiệu uy tín, bền vững đối với khách hàng. Từ đó, có sự chủ động cập nhật và thực hiện đúng quy định về quy trình công bố sản phẩm để tránh những rủi ro pháp lý không đáng có.
Việc sản phẩm thực phẩm bổ sung được cơ quan Nhà nước thẩm định và phê duyệt trước khi lưu thông trên thị trường không chỉ bảo đảm tính hợp pháp và an toàn, mà còn góp phần nâng cao uy tín của doanh nghiệp và củng cố niềm tin của người tiêu dùng.
c. Đối với người tiêu dùng
Tạo tiền đề để người mua sản phẩm trở thành một “người tiêu dùng thông thái”. Cụ thể, có sự tìm hiểu, chọn lọc và kiểm tra thông tin sản phẩm là thực phẩm bổ sung trước khi lựa chọn sử dụng để phục vụ cho sức khỏe của bản thân và gia đình.
Hiện nay, nhiều nơi đã có động thái tạm ngừng tiếp nhận hồ sơ tự công bố Thực phẩm bổ sung để chờ các quy định hướng dẫn chi tiết và đồng thời điều chỉnh, sắp xếp lại nhân sự phụ trách nhằm chuẩn bị cho việc triển khai Luật sửa đổi. Việc tạm ngừng này mang tính chất kỹ thuật, nhằm bảo đảm khi các thủ tục được khôi phục thì quy trình tiếp nhận và xử lý hồ sơ sẽ thống nhất, minh bạch và phù hợp với quy định mới.
Tuy nhiên, việc này khiến nhiều doanh nghiệp lo ngại, bởi trong thời gian chờ đợi, toàn bộ kế hoạch ra mắt hoặc lưu hành sản phẩm trên thị trường đều bị đình trệ, gây rủi ro lớn về kinh doanh, tài chính và cả uy tín thương hiệu.
LTT & Lawyers – Đồng hành cùng doanh nghiệp trong giai đoạn chuyển đổi
Trong bối cảnh các quy định pháp luật về thực phẩm bổ sung đang thay đổi mạnh mẽ, nhiều doanh nghiệp dễ rơi vào tình thế bị động, không biết cần chuẩn bị những gì để đáp ứng kịp thời khi quy định mới có hiệu lực. Đây chính là lúc vai trò của một đơn vị tư vấn am hiểu chuyên sâu như LTT & Lawyers trở nên cần thiết.
Với kinh nghiệm thực tiễn trong lĩnh vực tư vấn pháp luật về An toàn thực phẩm, LTT & Lawyers có thể hỗ trợ doanh nghiệp:
- Rà soát pháp lý: Kiểm tra toàn bộ hồ sơ, giấy phép hiện có của doanh nghiệp để đánh giá nguy cơ rủi ro khi quy định mới được áp dụng.
- Tư vấn quy trình chuẩn bị: Hướng dẫn chi tiết các bước từ nghiên cứu, xây dựng hồ sơ kỹ thuật đến công bố sản phẩm theo dự thảo Nghị định sửa đổi.
- Đào tạo nội bộ: Trang bị kiến thức pháp luật mới cho bộ phận pháp chế, nhân sự phụ trách công bố sản phẩm trong doanh nghiệp.
- Đại diện làm việc với cơ quan Nhà nước: Hỗ trợ nộp hồ sơ, giải trình và xử lý các vướng mắc phát sinh, giúp doanh nghiệp tiết kiệm thời gian và hạn chế rủi ro pháp lý.
- Cập nhật kịp thời chính sách: Doanh nghiệp sẽ nhận được thông báo và phân tích từ LTT & Lawyers ngay khi có hướng dẫn chi tiết chính thức từ cơ quan Nhà nước.
Bằng cách chủ động chuẩn bị từ sớm, doanh nghiệp không chỉ giảm thiểu nguy cơ đình trệ hoạt động kinh doanh khi Luật sửa đổi có hiệu lực, mà còn sẵn sàng tận dụng cơ hội để khẳng định uy tín, minh bạch và sự chuyên nghiệp trong mắt khách hàng.
Như vậy, ta có thể thấy Nhà nước đang ngày càng có sự “thắt chặt” đối với công tác công bố sản phẩm, đặc biệt đối với những loại sản phẩm có liên quan trực tiếp đến sức khỏe con người như TPBS. Do đó, các doanh nghiệp cần liên tục cập nhật các quy định pháp luật mới nhất, thực hiện đúng quy trình công bố hay tìm đến những đơn vị có chuyên môn để được giải đáp và hướng dẫn chi tiết hồ sơ, thủ tục nộp “đủ và đúng” giấy tờ, từ đó tiết kiệm thời gian, công sức, chi phí trên hành trình sản xuất, kinh doanh thực phẩm bổ sung.
Để nhận tư vấn chi tiết về nội dung này, quý khách vui lòng liên hệ với chúng tôi theo thông tin dưới đây:
| Hotline: 028.6270.7278 Email: csbd@lttlawyers.com TRỤ SỞ CHÍNH (+84) 28 6270 7278 – Lầu 3, 185 Đường Cô Bắc, Phường Cô Giang, Quận 1, TP. Hồ Chí Minh. |